Lignes de fracture N°95 Breuklijnen

1 2 3 4 5

  BELGEN PLANTEN BOSSEN DIE VLUCHTELINGEN WEERHOUDEN

De doemverhalen over de klimaatverandering ergerden Werner Sels, hoofd van een IT-bedrijf. Als ondernemer dacht hij : je moet niet klagen, maar iets doen. In 2006 richtte hij samen met Daan Degroote de vzw Ondernemers Zonder Grenzen op. Ze trokken naar Burkina Faso, waar een hele migrantenstroom op gang was gekomen van noord naar zuid. “We vroegen ons af wat die mensen nu het best konden gebruiken”, vertelt Sels. “Want ik wilde geen missionaris zijn en niet een zoveelste schooltje of weeshuis bouwen. Die mensen zitten niet op liefdadigheid te wachten. We zijn die migranten dus gaan opzoeken en hebben gevraagd waarom ze wegtrokken uit hun dorpen. Omdat de landbouwgrond is uitgeput, zeiden ze. De woestijnvorming in het gebied was enorm. Aan de UGent hadden ze de oplossing gewoon liggen, maar ze hebben er nooit iets mee gedaan. Een landbouwingenieur, die er zijn thesis over had gemaakt, bood aan om ons te helpen en samen te werken.”

Hoe hebben jullie dat aangepakt ?
“Tot het einde van de jaren zestig bestond de Sahel uit grote acaciabossen. Die waren door grote droogtes verdwenen. Wij wilden die herinzaaien. We rijten de grond met een speciale ploeg open in grote halve manen, een soort badkuip, die het water van de hevige regens tegenhoudt. Net voor het regenseizoen zaaien de vrouwen de bomen, kruiden en grassen in. De acaciabomen zijn bestand tegen extreme droogte en warmte. En ze hebben heel grote wortels waardoor ze aan de diepe watervoorraden kunnen. In 2009 hebben we de eerste bomen geplant. We zitten nu aan 4,5 miljoen bomen, 4.500 ha, zo groot als het Zoniënwoud”.

Hoe kun je door het planten van bomen de mensen een toekomst geven ?
“Wij betalen de vrouwen voor het inzaaien. Het gras is voor hun koeien en geiten. Na een jaar zijn die al drie keer zo vet, waardoor ze meer geld opleveren. De kruiden dienen als voedsel, de overschot verkopen ze op de markt. Met bepaalde grassoorten maken de vrouwen voorwerpen zoals matten. En de acaciabomen produceren gum, een voedingsproduct waar 2.000 tot 4.000 dollar per ton voor wordt betaald. De mensen doen met hun geld wat ze willen. Er zijn twee voorwaarden : de gelijkheid van mannen en vrouwen, maar dat vullen ze in zoals het in hun cultuur past ; en een deel van het geld moet naar onderwijs gaan.”

Wat was het resultaat voor de bevolking ?
“De bossen hebben de levenswijze van zo’n 50.000 mensen verbeterd. Het inkomen van de boeren die rond de bossen wonen, is verdubbeld. De kinderen gaan naar school, mensen hebben zelfs een spaarpotje. Vanuit de dorpen is er de laatste drie jaar geen enkele Afrikaan meer vertrokken. Wij hebben 500.000 euro geïnvesteerd en daarmee het leven van 50.000 mensen verbeterd, dat is amper 10 euro per persoon. De bossen leveren in tien jaar voor de bevolking een rendement van 4,5 miljoen op.”

Waar haalt de vzw zijn middelen vandaan ?
“Wij willen geen subsidies omdat we onafhankelijk willen blijven. We zoeken privégeld bij de bedrijven. Zij investeren in bomen. Na vijf, zes jaar, krijgen zij hun kapitaal met intrest terug. Die halen wij uit de verkoop van groencertificaten die we krijgen voor de CO² opslag van onze bomen.”

Hoe gaat het daarna verder ?
“Met een beperkte investering hebben we voorkomen dat 50.000 mensen nog zin hebben om te migreren naar Europa of Amerika. Terwijl Europa als enig antwoord op de bootvluchtelingen het kapotmaken van de boten heeft. Als het VN ons model wil overnemen, dan kan dat. In andere Sahellanden zoals Tsjaad of Niger stelt zich hetzelfde probleem als in Burkina Faso. Daar gaan wij de komende vijftien jaar nog 10 miljoen dollar investeren.”

  L’EUROPE ET LES MIGRANTS

Les mesures sont plus irresponsables que jamais

Les dernières décisions prises par l’Europe sont plus irresponsables que jamais. Le conseil extraordinaire qui a suivi la série de drames survenus en avril n’a fait que renforcer l’orientation résolument sécuritaire des politiques européennes. La première mesure « majeure » a été de renforcer Frontex, agence investie d’une double fonction.

D’une part, elle a pour mission première de renvoyer les migrants dans leurs contrées. D’autre part, elle s’occupe également de conclure des accords avec les pays de départ pour que ces derniers s’occupent des migrants en amont. Elle externalise ainsi au maximum leur prise en charge, évitant de s’embarrasser des standards européens de protection des droits de l’homme.

Par le renforcement de Frontex, l’UE consolide délibérément sa forteresse, augmentant les risques pris par les migrants pour rejoindre le continent et donc leurs chances d’y laisser leur peau.

Le deuxième mesure « phare » a été de donner plus de moyens financiers à l’opération Triton dont la mission est essentiellement de surveiller les embarcations dans les eaux territoriales européennes. Si l’on peut se réjouir d’un tel refinancement, cette avancée semble tout de même bien insuffisante. En effet, l’objectif de cette mission reste prioritairement la surveillance et l’interception des passeurs, contrairement à l’opération Mare Nostrum qui l’avait précédée et dont l’objectif était de sauver les embarcations en danger et ce jusqu’aux côtes libyennes. Or, il semble évident que ce n’est pas en se contentant de neutraliser certains passeurs et d’augmenter les moyens mis en œuvre pour détruire des embarcations que l’UE trouvera une solution globale qui évitera de futurs naufrages.

Amnesty International plaide pour un changement de l’Accord de Dublin

Amnesty International plaide pour que l’UE se dote d’une politique d’asile cohérente et efficace. « L’actuel accord de Dublin (qui confie au premier pays d’accueil la responsabilité du traitement d’une demande d’asile, Ndlr) ne correspond plus aux réalités, et il faut le repenser  », juge Salil Shetty, secrétaire général de l’ONG Amnesty International. « Si les choses restent en l’état, la Grèce et l’Italie cesseront d’appliquer les règles et laisseront passer les migrants. Ce sera plus encore le chaos qu’aujourd’hui », complète John Dalhuisen, directeur du programme Europe et Asie d’Amnesty. « Il n’y a pas de solutions simples, mais une partie de ces solutions passe par une redéfinition de la politique d’asile européenne. Or, les Etats membres ont des difficultés à admettre que leur politique d’accueil soit définie par quelqu’un d’autre », ajoute M. Dalhuisen.

1 2 3 4 5